Renée koldewijn - een dag voor mensen van alle kleuren

Zelf draag ik dagelijks een mix van Afrikaanse prints en westerse kleding. Ik hou erg van de vrolijke kleuren en grafische dessins van Afrikaanse prints. Ik ontwerp mijn eigen overhemden van Vlisco-stof. Op de dag van Keti Koti geef ik er nog een extra accent aan door een band in mijn haar bijvoorbeeld. De laatste keer in 2022 droeg ik een T-shirt met het symbool van Sankofa. Ik ben heel blij dat ik op het portret met de Sankofa - vogel ben vereeuwigd, want het staat voor mij voor verbondenheid van mensen uit het verleden, heden en toekomst. Dat shirt is er trouwens één van vele, in de kleuren geel, groen, rood, wit zwart, grijs en kleuren, met allerlei toepasselijke symbolen bedrukt. Een initiatief van onder andere Noemi Beyer: Zeefdrukken voor Nola. Ze stonden met een stand in het Oosterpark en dit shirt heb ik daar gekocht en meteen aangetrokken. De opbrengst gaat naar de Nola Hatterman Academie in Paramaribo, voor de aanschaf van mooie materialen.

Ik ben een witte vrouw, mijn ouders hebben geen Afrikaanse roots. Ik groeide op in een witte wereld tot ik in Amsterdam kwam wonen. Toen ik de zwarte cultuur leerde kennen, merkte ik dat de zwarte manier van denken en doen bij mij past. Ik laat even in het midden wat dat dan ook mag zijn.

Vanaf 2005 heb ik veel over het Nederlands slavernijverleden geleerd en ervaren door een kunstproject in samenwerking met mensen op de Antillen. Vanuit een gevoel van onrechtvaardigheid heb ik mij steeds meer verdiept in de geschiedenis van de slavernij. Om die reden ook heb ik de Antillen, Brazilië en Suriname, voormalige koloniën, bezocht. De periode erna initiëerde ik educatieve en kunstprojecten over het verzet tegen de Europese onderdrukking: de geheime talen van tot slaaf gemaakten.

Meestal ga ik kijken naar de Keti Koti optocht op 1 juli, soms loop ik mee vanaf het stadhuis tot in het Oosterpark. Ik geniet van de creativiteit waarmee de klederdrachten zijn gemaakt. Iedere bevolkingsgroep van Suriname is daar aan het shinen. En herkenbaar door kleur en stofkeuze.  Er spreken verschillende gevoelens uit de kledingdrachten omdat de dag alles te maken heeft met de voorouders. Er spreekt verdriet, woede, pijn uit, maar ook vreugde en dankbaarheid over hun kracht. De dag raakt mij altijd enorm.

Op school heb ik niets over het slavernijverleden gehoord. Mijn vader las veel. Na zijn dood in 2000 vond ik het boek van Anton de Kom, Wij slaven van Suriname, in zijn boekenkast. Ik heb het boek toen zelf ook gelezen. Een eyeopener.

In mijn eigen gezin hebben wij veel gepraat over de slavernijgeschiedenis met onze twee zoons. En doordat ik jarenlang West-Afrikaanse dans beoefend heb en mijn zoons de Braziliaanse vecht-dans capoeira, is de afrocultuur ook letterlijk in ons lijf gaan zitten.

Ik vind het belangrijk dat Keti Koti hier ook een Nationale feestdag wordt, net zoals in Suriname. Ik ben in Suriname geweest, maar niet tijdens Keti Koti.