GRACIA LINKERS EN FAMILIE

Riquensha, Kyara, Gracia, Tasharo, Keanu, Dynevion, Glenda en Rowena (van links naar rechts op bovenstaande foto) vertelden mij, hun portretten kun je hier bekijken, tijdens hun bezoek aan de tentoonstelling Zomersalon Royaal 2021 in CBK Zuidoost, over hun beleving van Keti Koti, het feest, de betekenis van de geschiedenis, het verschil tussen het feest in Nederland en in Suriname, ... Ze zijn allemaal familie van elkaar, ik ontmoette en forografeerde ze op 1 juli 2020, op het Hoekenrodeplein in Amsterdam Zuidoost.
Het was de eerste serie portretten die ik tekende en schilderde. Op de dag van het gesprek, kregen ze allemaal - net als alle andere geportretteerden - als dank een mooie kleurenprint van hun portret, op de foto bovenaan op de foto te zien. Esmeralda, een schoonzus, van wie ik ook een portret heb gemaakt, was als enige verhinderd, maar staat achter deze tori.
WIJ ZIJN BLIJ, WANT ONZE VOOROUDERS HEBBEN GESTREDEN,
ZODAT JE NU VRIJ KUNT RONDLOPEN
Gracia: "Ik merk dat er de laatste jaren veel tijd besteed wordt aan het onderwerp Keti Koti op de basisschool van mijn kinderen. Dat sluit mooi aan bij wat wij hen meegeven. Het is immers ONZE geschiedenis!"
Glenda: "Ik vier het sinds ik me kan heugen."
Gracia: "Keti Koti betekent voor mij: Vrijheid. Ik heb het altijd herdacht en gevierd. Mijn voorouders, vereer ik en noem ik in mijn gebeden. Ik put er veel kracht uit. We zijn een samensmelting van verschillende Afrikaanse stammen waar wij van af stammen. Je draagt het met je mee of je nou wilt of niet. Bezinnen doe ik in m’n hart en uit ik tijdens het bidden."
Kyara: "Ik ben blij, want onze voorouders hebben gestreden, zodat je nu vrij kunt rondlopen."
Riquensha: "Precies dat, wat Kyara zegt."
WIJ HOUDEN VAN DE BIGI SPIKRI
Gracia: "Voor deze gelegenheid draag ik graag iets Surinaams cultureels. De jongens dragen een dashiki, een inheemse schouderdoek. Degene die ze nu dragen heeft hun tante voor ze gemaakt. Hun vader is inheems. "
Riquensha: "Ik draag een Afrikaanse rok en heb een mooie blouse aangetrokken. De ketting is uit en draag een ketting."
Glenda: " Ik heb een pangi omgeslagen."
Gracia: "Voor mij staat mijn kleding voor een verbondenheid. Ik draag wel vaker culturele kleding, maar op 30 juni en 1 juli voel je echt een eenheid. We zijn ook samen zijn met de familie, vertellen verhalen die we ook overdragen aan de kinderen. Het hoogte punt vinden zij de Bigi Spikri optocht."
Tasharo, Keanu en Dynevion: "Ja, wij houden van de Biki Spikri!"
FU SABI Pé YOU GO, YU MUS SABI Pé YU KMOPO
Gracia: "In mijn familie wordt zeker veel gesproken over het slavernijverleden en over onze voorouders. We geven de geschiedenis ook aan onze kinderen mee. We bezoeken in Suriname bijvoorbeeld de plantages Kommewijne en Para, de beelden bij fort Nieuw Amsterdam en natuurlijk ook Fort Zeelandia. En we hebben ook die boottocht gedaan met Cynthia McLeod, de schrijfster van Hoe duur was de suiker.
Om te weten waar je naartoe gaat, moet je weten waar je vandaan komt: "Fu sabi pé yu go, yu mus sabi pé yu kmopo."
HET IS OOK EEN STUK GESCHIEDENIS VAN NEDERLAND
Rowena: "Ik hoor soms nog dingen over de tijd van de slavernij, door mijn werk in de ouderenzorg. Daar was eens een omaatje, ze was 102 of 103 jaar oud. Ze vertelde mij over haar ouders, die waren bang voor water. Dat had te maken met bepaalde straffen die ze indertijd hadden moeten ondergaan.
Gracia: "In Suriname is het beleven van Keti Koti heel anders. Vaak zit het klimaat mee, maar ik vraag me wel af waarom er geen Bigi Spikri door de straten van Paramaribo ois, m het geheel een mooi aanzicht te geven. Er is geen vaste plek."
Rowena: "In Suriname mis ik ook de Bigi Spikri."
Glenda: "Maar in Suriname wordt het op zich groter gevierd dan in Nederland. En je voelt het echt."
Rowena: "Inderdaad, in Suriname voel je het meer. Ik ga graag naar de palmentuin op die dag."
Kyara: "Ik ook."
Glenda: "Ik zou het prima vinden wanneer het in Nederland ook een nationale feestdag zou worden. Het is ook een stuk geschiedenis is van Nederland."
* * * * * * * *
Gracia Linkers
Sociaal pedagogisch werkster.
Geboren in Nederland (Groningen, 1977), woont in Nederland (Amsterdam IJburg).
Moeder van dochter Kyara Wolf (2007) en zoon Keanu Wolf (2014)
* * * * * * * *
Glenda Linkers
Autospuiter
Geboren in Suriname (Paramaribo, 1972), woont in Nederland (Amsterdam Zuidoost).
Zus van Gracia, moeder van zoon Tasharo Linkers (2012)
* * * * * * * *
Rowena Akiem
Verpleegkundige
Geboren in Nederland (Amsterdam, 1977), woont in Nederland (Purmerend).
Moeder van dochter Riquensha Linger (2009) en zoon Dynevion Linger (2014)

Rowena met oma Gerda Linkers
in het Oosterpark, 1 juli 2013

Doekjes van katoen, bij de tori van Riquensha en Kyara
De inkt maakte ik van de schors van de sequoiabomen
op het Van Hoekenrodeplein staan, plus wat oranje voedselkleurstof uit de toko daar vlakbij.

Doekjes van katoen, bij de tori van Tasharo, Keanu en Dynevion. De inkt maakte ik van de schors en de bladeren van de sequoiabomen op het Van Hoekenrodeplein.

Doekjes van katoen, bij de tori van Glenda.
De inkt maakte ik van gras.

Doekjes van katoen, bij de tori van Glenda.
De inkt maakte ik van tabak.